Alışveriş deneyiminizi iyileştirmek için yasal düzenlemelere uygun çerezler (cookies) kullanıyoruz. Detaylı bilgiye Gizlilik ve Çerez Politikası sayfamızdan erişebilirsiniz.
Araba lastikleri, aracın yolla temas eden tek noktasıdır ve bu nedenle her zaman optimum durumda olmalıdır. Lastik bakımını düzenli yapmak, hem sizin hem de diğer sürücülerin güvenliği için hayati önem taşır. Bakımı nasıl yapılır? Adım adım rehber:
Lastikler Hakkında Bakım İpuçları ve İlginç Bilgiler
1- Lastik Basıncını Düzenli Kontrol Edin
Lastik hava basıncı, sürüş konforunu, fren mesafesini ve yakıt tüketimini doğrudan etkiler. Üretici tarafından önerilen basınç değerleri genellikle aracın kapı kenarında, yakıt deposu kapağında veya kullanıcı el kitabında belirtilmiştir.
Basınç Ne Sıklıkla Kontrol Edilmeli?
Genellikle her 15 günde bir veya her uzun yolculuk öncesi kontrol edilmelidir. Hava sıcaklığındaki ani değişimler (özellikle mevsim geçişlerinde) lastik basıncını etkileyebilir. Görsel olarak bir problem olmasa da mutlaka ölçüm yapılmalıdır.
Lastik diş derinliği, özellikle yağışlı havalarda su tahliyesi ve yol tutuş açısından kritik bir faktördür. Türkiye'de yasal sınır 1.6 mm’dir; ancak güvenli sürüş için 3 mm altına düşmemesi tavsiye edilir.
Diş Derinliği Nasıl Ölçülür?
Diş derinliği ölçer cihazları kullanabilirsiniz.
Alternatif olarak bir 1 TL madeni para ile basit bir kontrol yapabilirsiniz: Parayı diş arasına dikey yerleştirin; Atatürk’ün saçları görünüyorsa lastiğinizin değişme zamanı gelmiş demektir.
Diş Göstergeleri Ne Anlatır?
Lastik üzerindeki TWI (Tread Wear Indicator) adı verilen diş göstergeleri, lastiğin ömrünü anlamak için kullanılır. Eğer dişler bu göstergelerle aynı hizaya geldiyse lastiğin değiştirilme zamanı gelmiştir.
3- Rotasyon Yapın
Aracın ön ve arka lastikleri farklı hızda aşındığı için belirli aralıklarla lastiklerin yerlerini değiştirmek gerekir. Buna lastik rotasyonu denir.
Lastik Rotasyonu Ne Zaman Yapılmalı?
Lastik rotasyonu genellikle her 10.000 - 12.000 km'de bir yapılmalıdır. Bu, lastiklerin eşit aşınmasını sağlayarak kullanım ömrünü uzatır.
Kilometreye Göre Rotasyon Tablosu
Kilometre Aralığı
Yapılacak İşlem
0 – 10.000 km
Gözle kontrol yeterli
10.000 – 15.000 km
İlk rotasyon
15.000 – 30.000 km
Düzenli rotasyon şart
30.000 km ve üzeri
Her 10.000 km’de tekrar
4- Balans Ayarı Yaptırın
Zamanla jant ve lastiklerde dengesizlikler oluşabilir. Bu durum aracın titremesine ve konforsuz sürüşe yol açar. Balans ayarı, lastiğin ve jantın ağırlık dengesini sağlayarak titreşimi ortadan kaldırır.
Araç lastik yüzeyinde veya yanaklarında çatlaklar, kabarcıklar, kesikler ya da çivi gibi yabancı cisimlerin varlığı lastiğin yapısal bütünlüğünü bozabilir. Bu nedenle görsel kontrol oldukça önemlidir.
Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Çatlaklar ve deformasyonlar
Taban deseni dışı aşınma
Yanaklarda baloncuklar
Bu tür bulgular varsa lastik en kısa sürede profesyonelce incelenmelidir.
6- Mevsimlik Lastik Değişimi Yapın
Kış aylarında kış lastiği, yaz aylarında yaz lastiği kullanmak hem güvenlik hem de performans açısından önemlidir.
Kış Lastiği Ne Zaman Takılır?
Türkiye’de 1 Aralık – 1 Nisan arası ticari araçlar için kış lastiği zorunludur. Özel araç kullanıcılarının da bu dönemlerde hava sıcaklığı 7°C altına düştüğünde kış lastiğine geçmesi tavsiye edilir.
7- Lastik Yaşını Kontrol Edin
Her lastiğin bir üretim tarihi vardır ve bu tarih, lastiğin yanağındaki DOT kodu üzerinden okunabilir. Örneğin "DOT 1223" kodu, lastiğin 2023 yılının 12. haftasında üretildiğini gösterir. Lastikler kullanılmasa bile zamanla özelliklerini kaybeder.
Tavsiye Edilen Kullanım Süresi: Maksimum 5-6 yıldır.
Eğer delik lastiğin yan kısmında değilse ve tel katmanına zarar vermemişse, genellikle yama ile tamir mümkündür. Ancak bir lastik birden fazla kez delinmişse, değişim daha güvenlidir.
Lastik Yanak Kontrolleri
Yanak bölgesi, darbelere en açık alandır. Şişkinlik, Yırtık ve Çatlaklara Dikkat! Bu tür deformasyonlar iç katmandaki yapısal bozulmaların habercisidir. Özellikle şişkinlik olan lastikler yüksek hızda patlama riski taşır. Böyle durumlarda tamir yerine değişim şarttır.
9- Lastik Temizliği Yapın
Araba lastiklerinin temizlenmesi, sadece estetik değil, güvenlik açısından da önemlidir. Fren tozu, zift, asfalt kalıntıları lastiğin ömrünü kısaltır. Temizlik için:
pH nötr lastik temizleyiciler kullanılmalı
Aşındırıcı olmayan bez veya sünger tercih edilmeli
Sprey parlatıcılar, lastiğin dış yüzeyini korur
Ancak kesinlikle motor temizleyici gibi sert kimyasallar kullanılmamalıdır.
Araba lastikleri, güvenliğin sessiz kahramanlarıdır. Onlar olmadan fren mesafesi uzar, yakıt tüketimi artar ve yol tutuşu ciddi anlamda azalır. İşte bu yüzden araba lastik bakımı sadece aracın değil, aynı zamanda sürücünün ve yolcuların da güvenliğini doğrudan etkileyen bir konudur. Ne kadar yeni veya pahalı bir araç kullanırsan kullan, lastiklerin ihmal ediliyorsa tüm sistem sekteye uğrar.
Sık Sorulan Sorular
Lastik hava basıncını evde nasıl ölçebilirim?
Taşınabilir dijital basınç ölçer cihazlarla kolayca ölçüm yapabilirsiniz.
Lastik bakımı aracın muayenesinde kontrol edilir mi?
Evet, araç muayenesi sırasında lastiklerin durumu kontrol edilir.
Kış lastiği ile dört mevsim lastik arasındaki fark nedir?
Kış lastiği düşük sıcaklıklarda esnekliğini korur ve kar ile buzda daha iyi tutunma sağlar. Dört mevsim lastikler ise ılıman iklimler için tasarlanmıştır; aşırı kış şartlarında performansı düşebilir.
4x4 Araçlarda lastik rotasyonu nasıl yapılır?
4x4 Araçlarda lastik rotasyonu çaprazlama yöntemiyle yapılmalıdır. Ön lastikler arka çapraza, arka lastikler ön çapraza takılır.
Elektrikli araçlarda lastik bakımı farklı mı?
Evet, elektrikli araçlar daha ağır olduklarından lastiklerde daha fazla aşınma görülür. Sessiz sürüş ve yüksek tork nedeniyle özel olarak tasarlanmış EV uyumlu lastikler kullanılmalı, daha sık bakım yapılmalıdır.
Lastik rotasyonu yapmazsam ne olur?
Lastikler dengesiz aşınır, bu da yol tutuşunun azalmasına ve erken lastik değişimine neden olur.
Her marka lastiğin ömrü aynı mıdır?
Hayır, kullanılan malzeme kalitesi, sürüş alışkanlıkları ve iklim koşulları lastik ömrünü etkiler.
