Dizel motorlar çalışırken yakıtın yanması sonucunda egzoz gazları ve karbon partikülleri oluşur. Dizel partikül filtresi (DPF), bu zararlı partikülleri filtreleyerek çevreye daha temiz gaz çıkmasını sağlar. Yeni nesil dizel araçlarda standart hale gelen DPF, emisyon oranlarını düşürerek çevreye duyarlı bir sürüş sağlar. Bu yazıda, dizel partikül filtresinin işlevi, neden tıkandığı, nasıl temizleneceği ve bakım ipuçları hakkında detaylı bilgiler bulabilirsiniz.
Dizel Partikül Filtresi Ne İşe Yarar?
Dizel partikül filtresinin başlıca görevi, dizel motorlardan çıkan kurum partiküllerini yakalamak ve bunları egzozdan atmosfere karışmadan önce yakmaktır. Bu sayede:
- Zararlı emisyonları azaltır.
- Dizel araçların çevreye verdiği zararları en aza indirir.
- Egzoz sisteminin daha verimli çalışmasını sağlar.
Benzinli araçlarda bulunan katalitik konvertör ile benzer işlev görse de, dizel motorlardaki karbon partiküllerini yakalama konusunda daha etkilidir.
Partikül Filtresi Nerede Olur?
Dizel partikül filtresi, egzoz manifoldundan sonra, katalitik kovnertörün önüne yerleştirilmiştir. Bu sistem:
- Egzoz gazı sıcaklığını takip eden sensörler içerir.
- Basınç farkı sensörleri sayesinde tıkanma seviyesi belirlenir.
- DPF dolduğunda gösterge panelinde uyarı ışığı yanar.
Dizel Partikül Filtresi Arızaları Nelerdir?
Tıkanan partikül filtresi, aracın performansını olumsuz etkiler. Sık karşılaşılan DPF arızaları:
- Motor performansında düşüş
- Yakıt tüketiminin artması
- Egzoz gazı çıkışında tıkanıklık belirtileri
- DPF uyarı ışığının yanması
- Egzozdan koyu renk duman çıkması
Tıkanıklık devam ederse, motor zorlanır ve turbo sistemine zarar verebilir. Bu nedenle, belirtileri fark ettiğinizde hemen önlem almalısınız.
Dizel Partikül Filtresi Uyarısı
Araçların gösterge panelinde "DPF uyarı ışığı" belirdiğinde, partikül filtresinin tıkanmaya başladığı anlamına gelir.
Bu uyarıyı gördüğünüzde şunları yapmalısınız:
- Uzun mesafeli bir sürüş yaparak rejenerasyonu başlatın.
- DPF temizleme katkısı kullanın.
- Filtrenin tıkandığını düşünüyorsanız, profesyonel temizleme yaptırın.
Eğer DPF tamamen dolmuş ve tıkanmışsa, araç çekiş gücünü kaybedebilir ve servise gitmek gerekebilir.
Dizel Partikül Filtresi Temizleme
DPF’nin düzenli olarak temizlenmesi gerekir. En yaygın partikül filtresi temizleme yöntemleri:
Rejenerasyon Yöntemi (DPF’nin Kendini Temizlemesi)
- Araç, hızlı ve uzun süreli bir sürüşle DPF’yi otomatik olarak temizleyebilir.
- 2000-2500 devir aralığında en az 30 dakika boyunca sabit hızda sürüş yapılmalıdır.
- Araç beyni, filtredeki partikülleri yüksek sıcaklıkta yakarak temizler.
Kimyasal Katkılar ile Temizleme
- DPF temizleme sıvıları yakıt deposuna eklenerek partiküllerin yanmasını kolaylaştırır.
- Düzenli kullanım filtre ömrünü uzatır.
Profesyonel DPF Temizleme İşlemi
- Eğer DPF tamamen tıkanmışsa, özel makinelerle profesyonel temizlik yapılması gerekir.
- Basınçlı hava ve kimyasal çözücülerle filtrenin gözenekleri açılır.
DPF temizliği ihmal edilirse, filtrenin tamamen değiştirilmesi gerekebilir ve bu yüksek maliyetlidir.
Dizel Partikül Filtresi Rejenerasyonu Nasıl Yapılır?
Rejenerasyon, DPF içinde biriken kurumları yüksek sıcaklıkta yakarak temizleme işlemidir. İki tür rejenerasyon yöntemi vardır:
- Pasif Rejenerasyon: Araç 100 km/s hızla en az 20-30 dakika kullanıldığında gerçekleşir.
- Aktif Rejenerasyon: Araç, düşük hızda uzun süre kullanılırsa ekstra yakıt püskürtülerek DPF içindeki sıcaklık artırılır ve partiküller yakılır.
Eğer aracınızda DPF uyarı ışığı yanıyorsa, yüksek devirde kısa bir sürüş yaparak rejenerasyonu başlatabilirsiniz.
Dizel Partikül Filtresi Fiyatı 2025
DPF fiyatları aracın marka ve modeline göre değişiklik gösterir.
- Ortalama yeni DPF fiyatları: 5.000 - 15.000 TL
- Profesyonel DPF temizleme işlemi: 1.500 - 3.500 TL
- DPF temizleme katkıları: 300 - 1.000 TL
Eğer filtre tamamen tıkanmış ve değiştirilmesi gerekiyorsa, maliyet oldukça yüksek olabilir. Düzenli bakım yaparak DPF’nin ömrünü uzatabilirsiniz.
